niedziela, 30 marca 2014

Znani Korsykanie



Napoléon Bonaparte (pierwotnie wł. Napoleone Buonaparte), Napoleon I 
ur. 15 sierpnia 1769 w Ajaccio na Korsyce
– francuski wojskowy, Pierwszy Konsul Republiki Francuskiej 1799-1804, cesarz Francuzów w latach 1804-1815, prezydent (1802-1805) i król Włoch (1805-1814)



Alizée, właściwie Alizée Jacotey, 
ur. 21 sierpnia 1984 w Ajaccio, Korsyka – francuska piosenkarka.


Henry Padovani (ur. 13 października 1952 w Bastii) - 
francuski gitarzysta, pierwotny członek zespołu The Police


Irene Bordoni (ur. 16 stycznia 1889 w Ajaccio) j
piosenkarka i aktorka kina francuskiego



Tino Rossi, właśc. Constantino Rossi 
(ur. 29 kwietnia 1907 w Ajaccio) – francuski piosenkarz pochodzenia włoskiego.







piątek, 28 marca 2014

Język korsykański



Język korsykański (lingua corsa) – dialekt z grupy romańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ok. 260 tys. mieszkańców Korsyki (francuskiej wyspy na Morzu Śródziemnym), a także ok. 80 tys. Korsykan mieszkających wBoliwii, Kanadzie, Kubie, Portoryko, Urugwaju, USA, Wenezueli i we Włoszech.
W rzeczywistości na Korsyce mamy do czynienia z dwoma odmiennymi dialektami. Większość mieszkańców wyspy mówi dialektem północnym (głównym ośrodkiem jest Bastia). Uznawany jest on często za dialekt języka włoskiego, a konkretnie za odmianę dialektu toskańskiego. Na południu (okolice Sartène) używa się języka, który jest bardzo zbliżony do dialektów sardyńskich i z tego tytułu bywa zaliczany do języków południoworomańskich. W centrum wyspy (Ajaccio) używa się formy przejściowej pomiędzy nimi.

Większość użytkowników tego języka zna język francuski, ale na co dzień posługuje się korsykańskim, także w piśmie. Fragmenty Biblii przetłumaczono na korsykański w latach 1861-1994. Język ten miał duży wpływ na dialekt gallurski języka sardyńskiego.

Flaga Korsyki


Flaga Korsyki - flaga tego francuskiego regionu przedstawia na białym tle czarny wizerunek głowy owiniętej srebrną chustą. Wizerunek ten (zwany la Teté de Maure) symbolizuje Araba i ma związek z faktem, iż w przeszłości (w IX wieku) wyspą władali właśnie Arabowie. Nawiązuje też do XIV wiecznego herbu Aragonii.

Flaga została przyjęta w 1980 roku.

Korsykanie, czyli ludność Korsyki



Korsykanie to rdzenna ludność Korsyki. Jest ich ok. 260 tysięcy. Ok. 80 tys Korsykan mieszka w Boliwii, Kanadzie, Kubie, Portoryko, Urugwaju, USA, Wenezueli i we Włoszech.

Ich rodzimym językiem jest korsykański

W etnogenezie Korsykanów uczestniczyło wiele grup etnicznych. Zostali zromanizowani między III w. p.n.e. a I w. n.e. Są katolikami od końca starożytności. Na ich kulturę oddziaływały wpływywłoskie i francuskie. Ich tradycyjnymi zajęciami są: pasterstwo, rybołówstwo, uprawa zbóż. Rozwinęli turystykę i przemysł spożywczy. 

Korsykanie dążą do uzyskania autonomii i uznania ich za mniejszość narodową we Francji. Ich kultura ludowa ma wyraźne cechy śródziemnomorskie. Wyróżniamy piętrowe budownictwo kamienne, oryginalny folklor muzyczny, a zwłaszcza pieśni-płacze oraz zwyczaj wendety.

"Znaki drogowe są podziurawione kulami jak sito"? sytuacja polityczna i nie tylko c.d.


czwartek, 27 marca 2014

Skomplikowana sytuacja polityczna na wyspie.


Ludność Korsyki podzielona jest w swoim stosunku do Francji.





Na wyspie działa kilka ruchów separatystycznych, walczących o niepodległość Korsyki

Najważniejszy z nich:
  • Front Narodowego Wyzwolenia Korsyki (Front de Libération Nationale de la Corse, FNLC)
  • Armata Corsa.
  • Bardziej umiarkowani lokalni przywódcy są zwolennikami poszerzenia autonomii wyspy: większej promocji języka korsykańskiego, większych uprawnień regionalnegosamorządu oraz zwolnień od niektórych podatków państwowych. 

Francuski rząd obawia się jednak tych dążeń, gdyż mogłoby to zagrozić jedności państwa. Jednocześnie ruchy niepodległościowe nie zdobyły nigdy większości w czasie wyborów na wyspie, co wskazuje na brak odpowiedniego poparcia wśród mieszkańców.

"Krótka" historia Korsyki


Położenie Korsyki sprawiało, że była ona zawsze ważną bazą operacji militarnych, stąd też toczone były przez wieki walki między państwami włoskimi a Francją o jej zajęcie. Możliwość zjednoczenia z Sardynią była postrzegana jako niebezpieczna ewentualność, zwłaszcza przez Wielką Brytanię, ponieważ dawałoby to zbyt silną pozycję na Morzu Śródziemnym.




W 1282 objęła wyspę w posiadanie Republika Genui, która kontrolowała ją przez pięć wieków 
(z dwiema przerwami; Królestwo Aragonii posiadało ją w latach 1296-1434, a Francja w latach 1553-1559).

W 1736 na wyspie wybuchło nieudane powstanie przeciwko rządom Genui. Powstańcy proklamowali Korsykę monarchią i wybrali na króla Theodora von Neuhoffa. W kwietniu 1755 rozpoczął się kolejny zryw przeciw genueńskiemu panowaniu. 

W listopadzie tego roku Korsyka ogłosiła niepodległość i proklamowana została Republika Korsykańska. Uchwalono też pierwszą na świecie konstytucję (Konstytucja Korsyki), która została napisana w języku włoskim.

W 1768 Genua zrzekła się (w zamian za darowanie długów) pretensji do wyspy na rzecz Francji, która w tym samym roku wysłała na nią swoje oddziały. 

Walki trwały do 1769 i skończyły się zwycięstwem Francuzów.

środa, 26 marca 2014

Mieszkańcy Korsyki w liczbach

Populacja (2012)

  • liczba ludności : 316 578 os.
  • gęstość zaludnienia 36 os./km²

Największe miasta Korsyki (2007)

  1. Ajaccio 64,43 tys. os.
  2. Bastia 43,32 tys. os.
  3. Porto-Vecchio 11,33 tys. os.
  4. Borgo 7,03 tys. os.
  5. Corte 6,75 tys. os.
  6. Calvi 5,44 tys. os.
  7. Furiani 4,68 tys. os.
  8. Propriano 3,24 tys. os.
  9. Ghisonaccia 3,17 tys. os.
  10. Sartène 3,06 tys. os.




Do porównania:

#miastoliczba mieszkańcówobszar metropolitalny (2007)region
1Blason paris.png Paryż2 153 60012 067 000Blason France moderne.svg Île-de-France
2BlasonLYON.PNG Lyon466 4001 783 400Flag of Rhône-Alpes.svg Rodan-Alpy
3StadtwappenMarseille.png Marsylia820 9001 605 000BlasonPACA.PNG Prowansja-Alpy-Wybrzeże Lazurowe
4Blason Lille 3D.png Lille225 1001 230 000Blason Lille 3D.png Nord-Pas-de-Calais
5Blason de Toulouse.png Tuluza435 0001 117 000Blason Languedoc.svg Midi-Pireneje
6Blason ville fr Bordeaux (Gironde).svg Bordeaux230 6001 000 000Blason de l'Aquitaine et de la Guyenne.svg Akwitania
7Nice12.jpeg Nicea347 900968 903BlasonPACA.PNG Prowansja-Alpy-Wybrzeże Lazurowe
8Blason Nantes.svg Nantes281 800763 000Blason région fr Pays-de-la-Loire.svg Kraj Loary
9Wappen Straßburg.png Strasburg272 700702 412Blason région fr Alsace.svg Alzacja
10Armoiries ville fr Toulon (83).svg Tulon166 800565 000BlasonPACA.PNG Prowansja-Alpy-Wybrzeże Lazurowe
11Blason Rennes.svg Rennes209 900550 000Bretania Bretania
12Blason ville fr Grenoble (Isere).svg Grenoble156 000531 000Flag of Rhône-Alpes.svg Rodan-Alpy

Wniosek:

Korsyka jest bardzo słabo zaludniona. Na 1 km² przypada nieco ponad 35 mieszkańców ! To statystycznie. A jak sytuacja wygląda w środku turystycznego sezonu? Juz wkrótce się przekonamy!

wtorek, 25 marca 2014

Położenie, podział administracyjny, geografia


Położenie

  • wyspa na Morzu Śródziemnym, położona na zachód od Włoch i na południowy wschód od Francji
  • Cieśnina Świętego Bonifacego oddziela ją od położonej na południu włoskiej Sardynii
  • Korsyka tworzy odrębny francuski region administracyjny

Podział administracyjny

  • w 1975 wyspę podzielono na dwa departamenty: Korsykę Południową i Górną Korsykę 
  • wcześniej Korsyka tworzyła jeden departament o numerze 20
  • powstałe departamenty są w większym stopniu wyrazem ambicji dwóch największych miast Korsyki – Bastii i Ajaccio – niż rozsądnej polityki regionalnej, bowiem oba mają niewielki potencjał ludnościowy i ekonomiczny


Geografia

  • główną rzeką wyspy jest Golo (dł. 89,6 km; dorzecze 926 km²; śr. przepływ 14,1 m³/s).
  • wnętrze wyspy jest bardzo górzyste, ponad 20 szczytów przekracza wysokość 2000 m n.p.m.
  • Korsyka jest bardzo słabo zaludniona, na 1 km² przypada nieco ponad 35 mieszkańców
Ważniejsze 25 szczytów Korsyki

  1. Monte Cinto 2706 m n.p.m.
  2. Capu Ciuntrone 2656 m
  3. Monte Rotondo (Monte Ritondu) 2622 m
  4. Punta Sellula 2592 m
  5. Capu à u Verdatu 2583 m
  6. Capu Biancu 2562 m
  7. Punta Minuta 2556 m
  8. Capu Falu 2540 m
  9. Paglia Orba 2525 m
  10. Capu Larghja 2503 m
  11. A Maniccia 2496 m
  12. Monte Cardo 2453 m
  13. Punta Lattiniccia 2413 m
  14. Monte Padru 2390 m
  15. Monte d'Oro (Monte d'Oru) 2389 m
  16. Monte Renoso (Monte Rinosu) 2352 m
  17. Punta Artica 2327 m
  18. Punta Alle Porta 2313 m
  19. Lombarduccio 2261 m
  20. Punta Muratellu 2141 m
  21. L'Alcudina 2134 m
  22. Capu di u Facciatu 2113 m
  23. Bocca di Frame 2084 m
  24. Capu â Curia 2041 m
  25. Capu a u Tozzu 2007 m

Internet o Korsyce

Wikipedia



korsyka.net